Tapu Tahsis Belgesi Nedir?

Tapu tahsis belgesi, kamu arazisi üzerine gecekondu inşa edilmesini sağlayan bir belgedir. Tapu tahsis belgesinin alınması durumunda kamu arazilerine inşa edilmiş olan gayrimenkuller için para cezası uygulanmaz ve bu gayrimenkulde ikamet eden kişilerin tahliyesi de talep edilmez. Ayrıca belirtmek gerekir ki tapu tahsis belgesi mülkiyet hakkı yerine geçmemektedir. Tapu tahsis belgesi alan kişilerin gayrimenkulü başkasına kiralaması mümkündür.

Tapu Tahsis Belgesinin İptali Davası Nedir?

Tapu tahsis belgesinin iptali davası, idari işlemin iptali davası niteliği taşımaktadır. Tapu tahsis belgesi idari işlem niteliği taşıdığından bu tür davalarda görevli mahkeme idare mahkemesidir. Ayrıca bu davalar İdari Yargılama Usulü Kanununa tabidir.

Tapu Tahsis Belgesi İptal Nedenleri

Tapu tahsis belgesinin başlıca iptal nedeni, belgenin Kamulaştırma Kanunu kapsamı dışında kalan bir arazide yer alan taşınmaz için verilmiş olmasıdır.

Tapu Tahsis Belgesi Verilebilecek Yapılar

Tapu tahsis belgesi verilebilecek yapılar 2981 sayılı Kanunun 13. Maddesinde düzenlenmiştir.

Söz konusu maddeye göre tapu tahsis belgesinin imar ve gecekondu mevzuatına aykırı şekilde inşa edilmiş olan ya da inşa halinde olan tüm yapılar için verilebilmesi mümkündür.

Tapu Tahsis Belgesi Verilemeyecek Yapılar

Tapu tahsis belgesi verilemeyecek yapılar 2981 sayılı Kanunun 14. Maddesinde düzenlenmiştir.

Buna göre tapu tahsis belgesi verilemeyecek olan yapılar aşağıdaki gibidir:

• Her ölçekte imar planında başka maksatla tahsis edilmiş alanlardaki sınai kuruluşlara ait olmayan tehlikeli madde depoları ile imar planında tehlikeli madde depoları için ayrılmış yerlerde bu depolar dışındaki her türlü ruhsatız yapılar,
• 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununun yapı yasağı koyduğu alanlarda veya Milli Savunma Bakanlığına tahsisli olan veya tahsisiz olarak Milli Savunma Bakanlığınca kullanılmakta olan arsa ve araziler üzerinde inşa edilen yapılardan bu Kanunun yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 1 yıl içinde askeri makamlardan muhafazası için izin alınamayan yapılar,
• 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca ilan edilmiş bulunan “Turizm Alanlarında” ve “Turizm Merkezlerinde” imar mevzuatına aykırı inşa edilmiş veya inşası devam eden ancak bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yürürlükteki çeşitli ölçekli imar planlarıyla getirilmiş bulunan kararlara uygun hale getirilmeyen yapılar,
• 5 Haziran 1945 tarih ve 4749 sayılı Kanunla onaylanmış bulunan Sivil Havacılık Anlaşması’nın 14 sayılı teknik mania esaslarına uymayan ve havaalanları civarında uygulanmak üzere 7 Ağustos 1978 tarih ve 7/16130 sayılı Kararnameye göre, Ulaştırma Bakanlığınca 1/1000 ölçekli harita üzerinde sınırları belirlenecek saha içinde bulunup da yapımcı veya yapı sahibine yapılan tebliğden itibaren 1 yıllık süre içinde tebliğ esaslarına uygun hale getirilmeyen yapılar,
• İçme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan baraj, göl, gölet gibi satıhta bulunan su kaynaklarının mutlak ve kısa mesafeli koruma alanı ve içme ve kullanma suyu temin edilen yeraltı su kaynakları etrafında bırakılan koruma alanı içerisindeki yapılar,
• 10 Kasım 1985 tarihinden sonra yapılan gecekondular ile inşasına başlanan imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı yapılar ve (…) ⁽¹⁾Çanakkale Boğazında 2 Haziran 1981 tarihinden sonra yapılan gecekondular ile 1 Ekim 1983 tarihinden sonra inşasına başlanan imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı yapılar,
• Karayolları kamulaştırma sınırına tecavüz edilen ve konut olarak kullanılan yapılarla kamulaştırma sınırına 10 m.’den daha yakın olan ve konut dışı maksatlarla kullanılan yapılar, TCDD Genel Müdürlüğü mülkiyetinde bulunan gar, istasyon, lojman, liman sahalarıyla demiryolu güzergahları üzerinde TCDD Genel Müdürlüğünün izni alınmadan yapılan yapılar,
• Kıyı tanımına giren yerlerde gerçek kişilere veya hukuk tüzel kişilerine ait yapılar.
• Her ölçekte imar planında başka maksatla tahsis edilmiş alanlardaki sınai kuruluşlara ait olmayan tehlikeli madde depoları ile imar planında tehlikeli madde depoları için ayrılmış yerlerde bu depolar dışındaki her türlü ruhsatız yapılar,
• 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununun yapı yasağı koyduğu alanlarda veya Milli Savunma Bakanlığına tahsisli olan veya tahsissiz olarak Milli Savunma Bakanlığınca kullanılmakta olan arsa ve araziler üzerinde inşa edilen yapılardan bu Kanunun yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 1 yıl içinde askeri makamlardan muhafazası için izin alınamayan yapılar,
• 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca ilan edilmiş bulunan “Turizm Alanlarında” ve “Turizm Merkezlerinde” imar mevzuatına aykırı inşa edilmiş veya inşası devam eden ancak bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde yürürlükteki çeşitli ölçekli imar planlarıyla getirilmiş bulunan kararlara uygun hale getirilmeyen yapılar,
• 5 Haziran 1945 tarih ve 4749 sayılı Kanunla onaylanmış bulunan Sivil Havacılık Anlaşması’nın 14 sayılı teknik mania esaslarına uymayan ve havaalanları civarında uygulanmak üzere 7 Ağustos 1978 tarih ve 7/16130 sayılı Kararnameye göre, Ulaştırma Bakanlığınca 1/1000 ölçekli harita üzerinde sınırları belirlenecek saha içinde bulunup da yapımcı veya yapı sahibine yapılan tebliğden itibaren 1 yıllık süre içinde tebliğ esaslarına uygun hale getirilmeyen yapılar,
• İçme ve kullanma suyu temin edilen ve edilecek olan baraj, göl, gölet gibi satıhta bulunan su kaynaklarının mutlak ve kısa mesafeli koruma alanı ve içme ve kullanma suyu temin edilen yeraltı su kaynakları etrafında bırakılan koruma alanı içerisindeki yapılar,
• 10 Kasım 1985 tarihinden sonra yapılan gecekondular ile inşasına başlanan imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı yapılar ve Çanakkale Boğazında 2 Haziran 1981 tarihinden sonra yapılan gecekondular ile 1 Ekim 1983 tarihinden sonra inşasına başlanan imar mevzuatına, ruhsat ve eklerine aykırı yapılar,
• Karayolları kamulaştırma sınırına tecavüz edilen ve konut olarak kullanılan yapılarla kamulaştırma sınırına 10 m.’den daha yakın olan ve konut dışı maksatlarla kullanılan yapılar,
• TCDD Genel Müdürlüğü mülkiyetinde bulunan gar, istasyon, lojman, liman sahalarıyla demiryolu güzergahları üzerinde TCDD Genel Müdürlüğünün izni alınmadan yapılan yapılar,
• Kıyı tanımına giren yerlerde gerçek kişilere veya hukuk tüzel kişilerine ait yapılar.

Duygu Maide KARATAŞ & Av. Ahmet EKİN