Suç İşlemeye Tahrik Suçu (TCK m.214)

Suç işlemeye tahrik suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 214. maddesinde düzenlenmiş olup, toplumsal barışı ve kamu düzenini korumayı amaçlayan bir suç tipidir. Bu suç, bireylerin suç işleme yönünde harekete geçmeleri için onları açıkça teşvik etmeyi cezalandırır. Topluma yönelik tehlike oluşturan bu tür davranışlar, bireysel ya da toplumsal düzeyde ciddi zararlara yol açabileceğinden, kanun koyucu tarafından ağır yaptırımlara bağlanmıştır.

Suçun Manevi Unsurları

Suç işlemeye tahrik suçu, kasten işlenebilen bir suçtur. Failin, suç işlemeye teşvik edici bir davranışta bulunma iradesi ve bu davranışın sonuçlarını öngörme bilinci gereklidir. Fail, yalnızca suç işlenmesini teşvik etmeyi amaçlamış olmalıdır; yani tahrik eylemi bilinçli bir şekilde gerçekleştirilmiş olmalıdır.

Failin iradesi, suçu alenen tahrik etme ve başkalarını bu suçu işlemeye yönlendirme üzerine yoğunlaşmalıdır. Örneğin, bir topluluk önünde suç işlenmesini teşvik eden konuşmalar yapmak ya da sosyal medya aracılığıyla bu tür içerikler paylaşmak suçun manevi unsurunu oluşturur.

Suçun Maddi Unsurları

Suç işlemeye tahrik suçu, şu şekillerde işlenir:

• Alenen tahrik: Fail, suç işlenmesini aleni bir şekilde teşvik etmelidir. Aleniyet, eylemin geniş bir kesim tarafından görülebilir ya da duyulabilir olmasıdır. Örneğin, bir topluluk önünde ya da medya aracılığıyla yapılan açıklamalar bu unsuru karşılar.
• Tahrikin konusu suç olmalıdır: Tahrik edilen eylem, Türk Ceza Kanunu veya diğer ceza kanunlarında suç olarak tanımlanmış olmalıdır. Kanunda suç sayılmayan bir davranış için yapılan teşvik, bu suçun kapsamına girmez.
• Silahlanmaya veya şiddete tahrik: Suçun ikinci fıkrasında, halkın bir kısmını diğer bir kısmına karşı silahlandırma ve birbirini öldürmeye tahrik özel olarak düzenlenmiş, bu eylemler için daha ağır cezalar öngörülmüştür. Bu tür eylemler, toplumsal barışı ve kamu düzenini ciddi şekilde tehdit ettiği için farklı bir değerlendirmeye tabidir.

Hukuka Aykırılık Unsuru

Suç işlemeye tahrik suçu, doğası gereği hukuka aykırı bir eylemdir. Suçun işlenmesi sırasında hukuka uygunluk nedenleri bulunması mümkün değildir. Ancak, failin ifade özgürlüğü kapsamında yaptığı açıklamalar, suç işlemeye tahrik suçunun unsurlarını taşımıyorsa hukuka aykırılık unsuru oluşmayabilir. Örneğin, genel bir eleştiri veya toplumun sorunlarına yönelik çözüm önerileri içeren açıklamalar, ifade özgürlüğü sınırları içinde kalabilir.

Suçun Özel Görünüş Biçimleri

Teşebbüs: Suç işlemeye tahrik suçu, teşebbüse elverişlidir. Failin tahrik edici açıklamalara başlamış ancak aleniyet şartını tam olarak yerine getirememiş olması durumunda, teşebbüs hükümleri uygulanır.

İştirak: Bu suç, iştirak açısından da değerlendirilebilir. Birden fazla kişinin ortaklaşa suç işlemeye tahrik eyleminde bulunması veya bir kişinin diğerini tahrik etmesi halinde, suçun iştirak hükümleri devreye girer. Örneğin, bir grup kişinin ortak bir bildirge yayımlayarak toplumu suç işlemeye teşvik etmesi durumunda, hepsi bu suçtan sorumlu tutulur.

Zincirleme Suç: Fail, farklı zamanlarda aynı veya farklı kişilere yönelik birden fazla tahrik eyleminde bulunmuşsa zincirleme suç hükümleri uygulanır. Bu durumda, suçun cezası artırılarak uygulanır.

Muhakeme

Suç işlemeye tahrik suçu, şikayete tabi değildir ve re’sen soruşturulan bir suçtur. Savcılık, tahrik fiilinin aleniyetini ve suç teşkil edip etmediğini tespit etmek amacıyla soruşturma başlatır. Suçun aleniyet şartı ve mağduriyet yarattığı durumlar, soruşturmanın odak noktalarıdır.

Yargılama aşamasında, mahkeme failin suç işleme iradesini, eylemin aleni olup olmadığını ve eylemin doğurduğu sonuçları değerlendirir. Eğer tahrik sonucu suç işlenmişse, fail azmettiren sıfatıyla sorumlu tutulur ve bu durum daha ağır cezaları beraberinde getirir.

Sonuç

Suç işlemeye tahrik suçu, toplumsal düzeni tehdit eden, bireylerin suç işlemeye yönlendirilmesini engellemeye yönelik bir suç tipidir. Türk Ceza Kanunu, bu tür eylemlerin önlenmesi amacıyla caydırıcı cezalar öngörmüş ve kamu düzeninin korunmasını amaçlamıştır.

Toplumun güven ve huzur içinde yaşaması, bireylerin suç teşvikine karşı korunmasıyla sağlanabilir. Bu nedenle, suç işlemeye tahrik suçu ile etkin bir şekilde mücadele, hukuk devleti anlayışının korunması için büyük önem taşır.

Duygu Maide KARATAŞ & Av. Ahmet EKİN