Sigorta Hukukunda Tazminat Borcunun Ödenmesi

Sigortacının nasıl, ne şekilde ödeme yapacağı TTK. m. 1427’de belirlenmiştir. Kanuna göre sigorta tazminatı nakden ödenir. İstisnası: Aynen tazmindir.

Örnek, dışı tamamen camla kaplı 32 katlı bir gökdelen olsun. Bu binanın camlarının kırılmasına karşılık yapılan bir sigorta olabilir. Taraflar aralarında “nakden” veya “aynen” tazmini kararlaştırabilirler. Aynen tazmin söz konusu olursa, sigorta şirketi tüm camları aynen taktıracaktır. Bu öngörülmemişse, kural nakden tazmindir.

Sigorta ettiren; riziko gerçekleştiğinde riziko ile zarar arasında illiyet bağını tespit; rizikoyu ispat etmelidir.

Tazminat Borcunun Ödenmesinin İstisnaları (TTK. m.1409)

Sigortacı, sözleşmede öngörülen rizikonun gerçekleşmesinden doğan zarardan veya bedelden sorumludur.

Sözleşmede öngörülen rizikolardan herhangi birinin veya bazılarının sigorta teminatı dışında kaldığını ispat yükü sigortacıya aittir.

Sigorta ettiren rizikonun sözleşme kapsamında olduğunu ortaya koyarken; sözleşmede öngörülen rizikolardan herhangi birinin ya da bazılarının sigorta teminatı dışında kaldığını da sigortacı ispatlar. Yani istisnaların ispat yükümlülüğü sigortacıdadır.

Sigorta Tazminat Borcu Ödemesi Ne Zaman Yapılır?

Sigorta tazminatı veya bedeli, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her hâlde ihbardan 45 gün sonra muaccel olur.

Can sigortaları için bu süre 15 gündür. Sigortacıya yüklenemeyen bir kusurdan dolayı inceleme gecikmiş ise süre işlemez. (1427/2)

Buna göre eksper araştırmaları 45 günü geçemeyecektir. Sigortacının borcu, sigorta ettirenin rizikonun gerçekleştiğini sigortacıya ihbarı tarihi itibariyle 45 gün sonra muaccel olacaktır. C

an sigortalarında bu araştırma süresi 15 gündür.

Araştırmalar, TTK. 1446’ncı maddeye göre yapılacak ihbardan başlayarak 3 ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan veya bedelden mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık hâlinde mahkemece yaptırılacak ön ekspertiz sonucuna göre süratle tespit edilecek hasar miktarının veya bedelin en az %50’sini avans olarak öder. (1427/3)

Örnek, buzulların arasında kalıp orada batan bir tekne için; sigortacı ödeme yapacaktır ancak önce araştırma yapması gerekir. 45 günlük süresi vardır ancak oraya ulaşması vs. zor olabilir; buzullar buna izin vermeyebilir. Aynı zamanda sigorta ettiren de bir ödeme bekliyor olacaktır. Bu halde 1427/3 uygulanır ve sigortacı hasar miktarının veya bedelin en az %50’sini sigorta ettirene avans olarak öder.

Borç muaccel olunca, sigortacı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşer.

Sigortacının temerrüt faizi ödeme borcundan kurtulmasını öngören sözleşme hükümleri geçersizdir.

Hasar miktarına ilişkin, taraflar hakem bilirkişi de atayabilir. Hakem bilirkişinin belirlediği hasar miktarı üzerinde mutabık kalabilirler. Hakem bilirkişi atanmış ve hasar miktarını belirlemişse, bu bilirkişi raporu değerindedir.

Sözleşmede hakem bilirkişinin atanacağına dair bir hüküm varsa ve buna rağmen bu kişi atanmamışsa; dava açıldığı takdirde Yargıtay, Bu bekletici meseledir, hakem bilirkişi atansın; hasarı belirlesin. Davaya daha sonra devam edilsin görüşündedir.

Sigorta hukukuna ilişkin dava ve işlemlerin takibinin vekil aracılığıyla yürütülmesi hak kaybının engellenmesi için oldukça önemlidir. Ekin Hukuk Bürosu olarak sigorta hukuku alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.

Av. Ahmet EKİN & Şevval Asude DOĞAN