Sermaye Piyasası Araçlarının Satım Usulleri

Sermaye Piyasası Kanunu, sermaye piyasası araçlarının ihraç edilmesi, ihracına aracılık edilmesi ve satışı gibi işlemlerle ilgili olarak bir dizi düzenleme getirmektedir. Bu düzenlemeler arasında sermaye piyasası araçlarının satış usulleri de bulunmaktadır.

Sermaye piyasası araçlarının satış usulleri, bu araçların halka arz edilmesi, özel yerleştirme yoluyla satılması veya borsada işlem görmesi gibi farklı şekillerde gerçekleşebilir. Bu süreçlerin her biri, sermaye piyasası araçlarının satışında farklı düzenlemelere tabi olabilir.

Halka arz, şirketlerin sermaye artırımı yapmak için hisse senetlerini kamuya açık olarak satışa sunmasıdır. Bu işlem, yatırımcıların şirket hisselerine yatırım yapmalarına olanak sağlar. Halka arz işlemi, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 22. maddesi ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenmektedir.

Özel yerleştirme ise, halka arz dışındaki satış usullerinden biridir. Özel yerleştirme yoluyla satış, belirli bir yatırımcı kitlesine özel olarak gerçekleştirilir. Bu yöntem, özellikle şirketlerin belirli bir yatırımcı grubu tarafından finanse edilmesi için kullanılır. Özel yerleştirme usulleri, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 10. maddesi ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenmektedir.

Borsada işlem gören sermaye piyasası araçları ise, borsa tarafından belirlenen düzenlemelere göre işlem görür. Bu araçların işlem görmesi için öncelikle borsaya kaydolmaları gerekmektedir. Sermaye piyasası araçlarının borsada işlem görmesi, Sermaye Piyasası Kanunu’nun 39. maddesi ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenmektedir.

Sermaye piyasası araçlarının satış usullerinin yanı sıra, bu araçların satışında belirli prosedürlerin takip edilmesi gerekmektedir. Sermaye piyasası araçlarının satışında, yatırımcıların bilgilendirilmesi, aracı kurumların görevleri, satış süreci ve sonrasındaki yükümlülükler gibi birçok konuda düzenlemeler bulunmaktadır.

İhraç İşlemi Nedir?

Sermaye piyasası araçları ihraç edilirken birtakım usullere uyulması gerekmektedir. İhraç edilecek sermaye piyasası araçlarına ilişkin izahnamenin hazırlanması, Sermaye Piyasası Kurulu’nun onayına sunulması, onaylanması durumunda ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarının halka arz edilmesi veya nitelikli yatırımcılara satılması işlemleri gerçekleştirilir.

İhraç işleminde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus ise ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarının kayda alınmasıdır. Kayda alma işlemi, Sermaye Piyasası Kanunu’nda düzenlenmiştir. Buna göre, ihraç edilecek olan sermaye piyasası araçları, ihraççının kayda alma başvurusunun SPK tarafından kabul edilmesinin ardından kayda alınır.

Satış İşlemi Nedir?

Sermaye piyasası araçları, ihraç edildikten sonra satışa sunulabilir. Satış işlemi, aracı kurumlar tarafından gerçekleştirilir. Sermaye piyasası araçlarının satış işlemleri, piyasa koşullarına göre değişebilir. Örneğin, halka arz edilen bir hisse senedi, borsada işlem görmeye başlamadan önce talep toplama süreci gibi aşamaları da içerebilir.

Satış işlemi gerçekleştirilirken, yatırımcılara yönelik olarak bilgilendirme yapılması gerekmektedir. Bu bilgilendirme, ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının niteliğine, risklerine ve getiri potansiyellerine ilişkin bilgileri içermelidir. Bu kapsamda, aracı kurumlar tarafından yatırımcılara yönelik olarak hazırlanan bilgi notları, yatırımcılara sunulur.

Diğer bir satım yöntemi de halka arz yöntemidir. Halka arz, bir şirketin hisse senetlerinin halka açık piyasalarda satışa sunulmasıdır. Bu yöntem, şirketlere büyük miktarda sermaye kazandırmak için kullanılırken, yatırımcılara da şirket hisselerine yatırım yapma fırsatı sunar. Halka arz edilen şirketler, düzenleyici kurumlar tarafından sıkı denetim altında tutulur ve yatırımcılara kapsamlı bir şekilde bilgi verilmesi gerekmektedir.

Sermaye piyasası araçlarının satım usullerinde bir diğer yöntem ise özel teklif yöntemidir. Özel teklif yöntemi, belirli bir yatırımcı grubuna sermaye piyasası araçları satışıdır. Bu yöntem, genellikle büyük yatırımcıların tercih ettiği bir yöntemdir ve borsada işlem görmeyen şirketler tarafından kullanılır. Özel teklif yöntemiyle satış yapılan sermaye piyasası araçları, borsada işlem görmeyen özel bir piyasada alınıp satılır.

Son olarak, sermaye piyasası araçlarının satım usullerinden bir diğeri de nitelikli yatırımcıya satış yöntemidir. Nitelikli yatırımcıya satış, sermaye piyasası araçlarının sadece belirli bir yatırımcı grubuna satılmasıdır. Bu yöntem, yatırım fonları, emeklilik fonları, sigorta şirketleri ve benzeri kurumsal yatırımcıların tercih ettiği bir yöntemdir.

Sonuç

Sermaye piyasası araçlarının satım usulleri, yatırımcıların sermaye piyasası araçlarına yatırım yapmalarını kolaylaştırmak amacıyla çeşitlendirilmiştir. Bu yöntemlerin her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları vardır. Yatırımcıların, yatırım yapacakları sermaye piyasası aracını iyi tanımaları ve satım usulüne göre riskleri ve avantajları değerlendirmeleri gerekmektedir.

Sonuç olarak, sermaye piyasası araçları, Sermaye Piyasası Kanunu’nda düzenlenen usullere uygun olarak ihraç edilir ve satışa sunulur. Bu süreçte, yatırımcılara yönelik olarak bilgilendirme yapılması ve haklarının korunması önemlidir. Bu nedenle, sermaye piyasası araçlarının ihraç edilmesi ve satış işlemlerinde aracı kurumların önemli bir rolü bulunmaktadır.

Ekin Hukuk Bürosu olarak alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.

Av. Ahmet EKİN & Şevval Asude DOĞAN