Mal Varlığının Terki Suretiyle Konkordato Nedir?
Mal Varlığının Terki Suretiyle Konkordato; borçlunun kendi malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisini alacaklılara veya üçüncü bir kişiye devretmesi şeklinde gerçekleşen konkordato şeklidir.
İİK 309’da şu şekilde düzenlenmiştir;
“Malvarlığının terki suretiyle konkordato ile alacaklılara, borçlunun malvarlığı üzerinde tasarruf etmek veya bu malların tamamını ya da bir kısmını üçüncü kişiye devretmek yetkisi verilir. Alacaklılar haklarını konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kurulu aracılığıyla kullanırlar. Konkordato tasfiye memurları ve alacaklılar kurulu konkordato talebi hakkında karar veren alacaklılar tarafından seçilir. Konkordato tasfiye memuru asliye ticaret mahkemesinin seçime ilişkin kararı onaylamasından sonra göreve başlar. Konkordato komiseri de tasfiye memuru olabilir.”
Yetkili Organlar:
Tasfiye memurları:
Konkordato masasını tasfiye memurları temsil eder. Konkordato masasının muhafazası ve paraya çevrilmesi için gerekli işlemleri yapar ve gerektiği hallerde malların üçüncü kişiye devri için gerekenleri yerine getirir. Tasfiye memurları, borçlunun mallarını iflâs tasfiyesine benzer bir şekilde tasfiye eder ve elde edilen parayı alacaklılara dağıtırlar. Tasfiye memurları, ticaret mahkemesinin, seçime ilişkin kararı onaylaması ile göreve başlarlar. Tasfiye memurları, üç kişiyi geçmemek üzere alacaklılar, alacaklı temsilcileri veya üçüncü kişiler arasından seçilirler.
Alacaklılar Kurulu:
Alacaklılar kurulu, komiserin faaliyetlerine nezaret edecek, komisere tavsiyelerde bulunabilecek ve Kanunun öngördüğü hallerde mahkemeye görüş bildirecektir. Alacaklılar kurulunun komiserin faaliyetlerini yeterli bulmazsa, mahkemeden komiserin değiştirilmesini gerekçeli bir raporla isteyebilir. Böyle bir talep halinde mahkeme borçluyu ve komiseri dinledikten sonra kesin kararını verir.
İşleyiş Usulü:
Konkordato Masasının Oluşması:
Konkordato masası, konkordato kapsamına girmeyen borçlardan dolayı, bu unvan altında takip edilir. Malvarlığının terki suretiyle konkordatonun kapsamına giren mallar konkordato masasını oluşturur.
Bu masaya ayrıca;
- Borçlunun ihtiyaten veya kesin olarak haczedilmiş olup da paraya çevrilmemiş olan malları,
- Konkordato kararının kesinleşmesine kadar borçlunun malvarlığına giren mallar da girer. Tasfiye memurları konkordato masasının muhafazası ve paraya çevrilmesi için veya durum ve koşullar gerektiriyorsa malların üçüncü kişiye devri için gerekli bütün işlemleri yerine getirir.
Paraya Çevirme:
İİK madde 309/e ‘de konkordato masasını oluşturan malvarlığının ne şekilde paraya çevrileceği düzenlenmiştir. Maddeye göre masa malları, konkordato tasfiye memurları tarafından paraya çevrilir. Konkordato masasını oluşturan malvarlığı ayrı ayrı veya bir bütün hâlinde paraya çevrilir. Paraya çevirme, eğer bir alacak söz konusu ise bu alacağın tahsili veya talep hakkının satılması, diğer mallar için pazarlık veya açık artırma yoluyla gerçekleştirilir. Paraya çevirmenin usulü ve zamanı konkordato tasfiye memurlarının teklifi üzerine alacaklılar kurulunca kararlaştırılır.
Paraların Paylaştırılması:
Konkordato tasfiye memurları her dağıtımdan önce bir pay cetveli düzenler ve her alacaklıya paylarının miktarı bildirir. Bu pay cetvelleri, konkordato tasfiye memurları tarafından 10 günlük süre boyunca iflas dairesinde alacaklılar tarafından incelenmek üzere hazır tutulur. Pay cetveline karşı şikâyet yoluna başvurulabilir. Konkordato tasfiye memurları, pay cetveli ile birlikte masrafları da içeren son hesabı iflâs dairesine tevdi ederler.
Faaliyet Raporu ve Tasfiyenin Sona Ermesi:
Tasfiye sona erince konkordato tasfiye memurları bir nihaî rapor düzenler. Bu nihaî rapor alacaklılar kurulunun onayına sunulur. Kurul onayladığı nihaî raporu tasdik makamı olan ticaret mahkemesine gönderir ve tasdik makamı da alacaklıların incelemesine hazır tutar. Tasfiyenin bir yıldan uzun sürmesi hâlinde konkordato tasfiye memurları, her yıl en geç Aralık ayı sonuna kadar, tasfiye edilen malvarlığının ve henüz paraya çevrilmemiş malların durumunu belirten bir cetvel ve faaliyetleri hakkında bir rapor düzenleyip alacaklılar kuruluna tevdi eder. Bu cetvel ve rapor, takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar alacaklıların incelemesine hazır bulundurulmak üzere alacaklılar kurulu aracılığıyla tasdik makamına sunulur. Tasfiye memurları tasfiye sona erince bir rapor düzenleyerek bunu alacaklılar kurulunun onayına sunarlar. Alacaklılar kurulu bu raporu onaylarsa, onayladığı raporu, konkordato talebini tasdik etmiş olan ticaret mahkemesine gönderir. Tasdik makamı olan ticaret mahkemesi, bu raporu alacaklıların incelemesi için hazır bulundurur.
İİK 285-308/g maddeleri, niteliğine uygun düştüğü ölçüde malvarlığının terki suretiyle konkordatoda da uygulanır.
Av.Ahmet EKİN & Stj. Av. Mervenur ÖZKAN
