İşsizlik Maaşı Nedir?

İşsizlik maaşı, sigortalı çalışanların kendi istek ve kusurları dışında işsiz kaldıkları dönemlerde, belirli şartları sağlamaları halinde devlet tarafından sağlanan geçici bir maddi destektir. Bu ödenek, işsiz kalan bireylerin iş arama süreçlerinde ekonomik olarak desteklenmelerini amaçlar.

İşsizlik Maaşını Kimler Alabilir?

İşsizlik maaşı alabilmek için belirli şartları taşıyan kişiler bu ödenekten yararlanabilir. İşsizlik maaşı alabilmek için gereken kriterler aşağıda sayılmıştır:

Kendi İstek ve Kusuru Dışında İşsiz Kalanlar

İşveren tarafından işten çıkarılmış olmanız gerekiyor. Eğer kendi isteğinizle veya kusurunuz nedeniyle işten ayrıldıysanız işsizlik maaşı alamazsınız.

Sigortalı Çalışanlar

İşsizlik maaşı sadece sigortalı çalışanlara yöneliktir. Bu nedenle, sigortalı bir işte çalışmış olmanız gerekir.

Hizmet Akdinin Sona Ermesinden Önceki Son 120 Gün Kesintisiz Çalışmış Olanlar

İşten ayrılmadan önceki son 120 gün boyunca sigortalı bir işte kesintisiz çalışmış olmalısınız.

Son 3 Yıl İçinde en az 600 Gün İşsizlik Sigortası Primi Ödemiş Olanlar

İşten ayrılmadan önceki son üç yıl içinde toplamda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmanız gereklidir.

İŞKUR’a Başvuruda Bulunanlar

İşsiz kaldıktan sonraki 30 gün içinde İŞKUR’a başvuruda bulunmanız gerekir. Başvurular, İŞKUR’un şubelerine şahsen giderek ya da İŞKUR’un internet sitesi üzerinden elektronik ortamda yapılabilir.

Özel Durumlar

İşsizlik maaşı alırken bir iş bulunması halinde maaş kesilir.

Başvurudan sonra işsizlik maaşı alma süresi, son 3 yıl içindeki sigortalı gün sayınıza bağlı olarak belirlenir.

Eğer belirtilen koşulları sağlıyorsanız, işsizlik maaşından faydalanabilirsiniz.

İşsizlik Maaşı Kaç Ay Alınır?

İşsizlik maaşı süresi, kişinin son 3 yıl içinde ödediği işsizlik sigortası prim gün sayısına bağlıdır. Bu süreler şu şekilde belirlenmiştir:

İşsizlik Maaşı Süreleri:

• 900 gün prim ödeyenler: 180 gün (6 ay) işsizlik maaşı alabilir.
• 900 gün prim ödeyenler: 240 gün (8 ay) işsizlik maaşı alabilir.
• 1080 gün prim ödeyenler: 300 gün (10 ay) işsizlik maaşı alabilir.

İşsizlik maaşı süresi, işsiz kalan kişinin sigortalı olduğu dönemde ödediği primlerle doğru orantılıdır. Başvurunun, işsiz kalındıktan sonraki 30 gün içinde yapılması gerekir. Aksi halde başvuru geciktiği gün kadar işsizlik maaşı alma süresi kısalır.

Bu süreler, sigortalı işsizlerin yeniden iş bulma sürecinde maddi destek sağlamak amacıyla belirlenmiştir.

İşsizlik Maaşı Ne Zaman Yatar?

İşsizlik maaşı, Türkiye’de genellikle her ayın 5’inde hak sahiplerinin hesaplarına yatırılır. Ancak bu tarih resmi tatillere denk gelirse, ödeme günü bir önceki iş gününe çekilebilir. Maaş ödemeleri genellikle PTT aracılığıyla yapılır ve hak sahiplerinin PTT şubelerinden kimlikleriyle birlikte maaşlarını çekmeleri gerekir.

Eğer maaşınız yatıp yatmadığını kontrol etmek isterseniz:

• e-Devlet üzerinden “İşsizlik Ödeneği Başvuru Sonucu ve Ödeme Bilgileri” sayfasına bakabilirsiniz.
• Ayrıca İŞKUR ile iletişime geçerek detaylı bilgi alabilirsiniz.

İşsizlik Maaşının Şartları Nelerdir?

İşsizlik maaşı alabilmek için belirli şartları yerine getirmeniz gerekir. Türkiye’de bu şartlar İŞKUR tarafından belirlenmiştir. İşsizlik maaşı alabilmek için aşağıdaki koşulların tamamını sağlamalısınız:

Sigortalı Çalışmak

İşsizlik maaşı alabilmek için son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışmış ve işsizlik sigortası primlerinin ödenmiş olması gerekir.

Ayrıca, işten ayrılmadan önceki son 120 gün boyunca kesintisiz sigortalı çalışmış olmalısınız (bazı esnetmeler yapılabilir, örneğin raporlu günler gibi).

Kendi İsteğiniz ve Kusurunuz Dışında İşsiz Kalmak

İşten çıkarılma sebebiniz kendi isteğinizle ayrılma veya kusurlu davranış nedeniyle işten çıkarılma olmamalıdır.

İşverenin ekonomik sebeplerle işten çıkarması veya haklı bir gerekçeyle sizin iş sözleşmenizi feshetmesi durumunda hak kazanabilirsiniz.

İŞKUR’a Başvuru Yapmak

İşsiz kaldıktan sonra 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmalısınız.

Başvuru e-Devlet üzerinden de yapılabilir. Başvuru yapmazsanız maaş hakkınız gecikebilir veya kaybolabilir.

Aktif İş Arama ve İŞKUR Programlarına Katılım

İşsizlik maaşı aldığınız dönemde İŞKUR’un iş bulma programlarına katılmanız ve iş arayışında olduğunuzu göstermeniz gerekir.

İŞKUR’un iş tekliflerini veya eğitim programlarını reddetmeniz durumunda maaş kesilebilir.

İşsizlik Maaşı Süresi Ne Kadardır?

• 600 gün prim ödemişseniz: 6 ay (180 gün)
• 900 gün prim ödemişseniz: 8 ay (240 gün)
• 1080 gün prim ödemişseniz: 10 ay (300 gün)

Ödeme Miktarı

Maaş, son 4 aydaki brüt kazancınızın %40’ı kadar hesaplanır. Ancak, işsizlik maaşı, brüt asgari ücretin %80’ini aşamaz.

İşsizlik Maaşı Nasıl Hesaplanır?

İşsizlik maaşı, işsiz kalmadan önceki son 4 ayda aldığınız brüt ücret üzerinden hesaplanır. Örneğin:

• Eğer son 4 ayda brüt maaşınız her ay 15.000 TL ise; 4 aylık brüt kazanç = 15.000 TL x 4 = 60.000 TL

Brüt ücretin %40’ı işsizlik maaşı olarak belirlenir. Örneğin:

• • Brüt maaş: 15.000 TL

• %40’ı: 15.000 TL x 0,40 = 6.000 TL

İşsizlik maaşı, brüt asgari ücretin %80’ini geçemez. Örneğin:

• 2024 yılı brüt asgari ücret 15.000 TL ise; %80’i = 15.000 TL x 0,80 = 12.000 TL. Bu sınırdan yüksek maaş hesaplandıysa, ödeme 12.000 TL ile sınırlanır.

İşsizlik maaşı, brüt asgari ücretin %40’ından az olamaz.

• Brüt asgari ücret 15.000 TL ise; %40’ı = 15.000 TL x 0,40 = 6.000 TL

İşsizlik maaşı üzerinden yalnızca %0,759 oranında damga vergisi kesilir. Örneğin:

• Brüt işsizlik maaşı = 6.000 TL
• Damga vergisi = 6.000 TL x 0,00759 = 45,54 TL
• Net maaş = 6.000 TL – 45,54 TL = 5.954,46 TL

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Mehmet Uğur DUDAKLI