İş Verenin Borçları ve Sorumlulukları
Deniz iş hukuku, denizcilik sektöründe faaliyet gösteren iş verenlerin gemi işletmecileri, gemi sahipleri ve denizcilik firmaları gibi tüzel veya gerçek kişilerin taşıdığı sorumlulukları ve yükümlülükleri düzenler.
Bu düzenlemeler, işçilerin, özellikle de gemi adamlarının, haklarını ve güvencelerini korurken işverenlerin de yasalara uyumlu bir şekilde hareket etmelerini sağlar.
Gemi Sahibi Olmak ve Gemi İşletmek
İlk olarak, denizcilik sektöründe faaliyet gösteren iş verenlerin (genellikle gemi sahipleri), gemi sahibi olmaları ve gemiyi işletmeleri gereklidir.
Gemi sahipleri, geminin güvenli ve yasal bir şekilde işletilmesinden sorumludur. Bu, geminin bakımını yapmak, güvenliğini sağlamak ve tüm operasyonlarını düzenlemek anlamına gelir.
Gemi Sahibinin Borçları Nelerdir?
Gemi sahibi olarak, iş verenin bazı özel borçları vardır:
- Güvenlik ve Bakım: Gemi sahipleri, geminin güvenliği ve düzenli bakımı için gereken tüm tedbirleri almalıdır. Bu, geminin denizde ve limanda güvenli seyahat etmesini sağlamak için önemlidir.
- Çevresel Koruma: Gemi sahipleri, geminin çevresel etkilerini en aza indirmek ve deniz kirliliğini önlemek için ulusal ve uluslararası çevresel standartlara uymalıdır.
- Personel Yönetimi: Gemi sahipleri, gemi adamlarının istihdamı, eğitimi ve iş koşullarını düzenlemekle yükümlüdürler.
Ücret Ödeme Borcu
İş verenler, gemi adamlarının sözleşmeye veya yerel yasalara uygun ücretlerini düzenli olarak ödemekle sorumludur. Ücretler, gemi adamının pozisyonuna, deneyimine ve sözleşmesine bağlı olarak değişebilir.
Ücret ödemeleri geciktiğinde veya eksik olduğunda iş veren, cezai sorumlulukla karşı karşıya kalabilir.
Gemi Adamını Koruma ve Gözetme Borcu
İş verenler, gemi adamlarının güvenliği ve refahı için gerekli tüm tedbirleri almalıdır. Bu, gemi adamlarının iş sağlığı ve güvenliği ekipmanlarına erişimini, uygun eğitimi almasını ve işyerindeki risklerin azaltılmasını içerir. İş verenler, gemi adamlarının sağlık sorunlarına hızlı ve uygun müdahalede bulunmalıdır.
Eşit Davranma Borcu
İş verenler, gemi adamlarına cinsiyet, yaş, ırk, din veya cinsel yönelim gibi ayrımcılık yapmamakla yükümlüdürler. Eşit davranma borcu, gemi adamlarının adil muamele görmesini ve eşit fırsatlara sahip olmalarını sağlar.
Çalışma ve Kimlik Karnesi ile Çalışma Belgesi Verme Borcu
İşverenler, gemi adamlarının çalışma ve kimlik kartlarına sahip olmalarını sağlamalıdır. Bu kartlar, gemi adamlarının kimliklerini doğrulamak ve yeteneklerini belgelemek için kullanılır. Ayrıca, gemi adamlarına gerekli çalışma belgelerini vermek de işverenin sorumluluğundadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği
İşverenler, gemi adamlarının iş sağlığı ve güvenliğini korumakla yükümlüdürler. Bu, gemi üzerindeki tehlikeleri belirlemeyi, gerekli koruyucu ekipmanları sağlamayı ve gemi adamlarına iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesini içerir. İşverenler ayrıca denizdeki kazalara karşı hazırlıklı olmalı ve acil durum prosedürlerini uygulamalıdır.
İş Sözleşmeleri ve Şartlar
İşverenler, gemi adamlarıyla yapılan iş sözleşmelerini dürüstlük ve adalet ilkelerine uygun bir şekilde düzenlemelidirler. Bu sözleşmeler, işçinin haklarını ve sorumluluklarını açıkça belirlemelidir. İşverenler, iş sözleşmelerine sadık kalmalı ve sözleşme ihlali durumlarını önlemelidir.
İşçi Hakları ve Sendika Üyeliği
İşverenler, gemi adamlarının işçi haklarına saygı göstermelidir.
Bu, sendika üyeliği hakkını korumayı ve işçilerin sendika faaliyetlerine katılmasına engel olmamayı içerir. İşverenler, işçilere yasal hakları konusunda bilgi vermelidir.
Tazminat ve İşten Çıkarma
İşverenler, gemi adamlarını haksız yere işten çıkarmamalı ve gerektiğinde uygun tazminatları ödemelidirler. İşten çıkarma veya iş değişikliği durumunda, gemi adamlarının yasal haklarını ve tazminatlarını alabilmelerini sağlamalıdırlar.
Çevresel Sorumluluk
İşverenler, gemilerin deniz çevresine olumsuz etkilerini önlemek ve çevresel sorumluluklarını yerine getirmekle yükümlüdürler. Deniz kirliliği, atık yönetimi ve çevresel koruma önlemleri konusundaki yasal gerekliliklere uymak iş verenlerin sorumluluğundadır.
Sosyal Güvence
İşverenler, gemi adamlarına sosyal güvence sağlamalıdır. Bu, sağlık hizmetleri, emeklilik planları ve diğer sosyal yardımları içerebilir. Sosyal güvence, gemi adamlarının uzun vadeli refahlarını korumayı amaçlar.
Deniz iş hukukunda iş verenlerin taşıdığı bu sorumluluklar, denizcilik sektörünün düzenli çalışmasını ve gemi adamlarının haklarının korunmasını sağlar. İş verenler, yasalara ve düzenlemelere uyumlu bir şekilde hareket etmelidirler. Bu hem işçilerin hem de işverenlerin denizcilik sektöründeki sürdürülebilirliğini ve başarısını destekler.
Ekin Hukuk Bürosu olarak alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Av. Ahmet EKİN & Şevval Asude DOĞAN