Disiplin Hukuku

Disiplin hukukunun ceza hukuku ile birçok ortak noktası vardır. Disiplin hukuku, bir kuruma ait çalışanların uyması gereken düzen ve kuralları içeren kendine has özellikleri bulunan hukuk dalıdır. Disiplin hukukunun düzenlediği kurallar sayesinde kamu hizmetleri sürekli ve düzenli şekilde işlemektedir.

Disiplin hukuku, disiplin suçlarını ve disiplin cezalarını düzenlemektedir. Disiplin cezaları, disiplin suçlarının işlenmesi halinde uygulanan idari yaptırımlardır.

Disiplin Hukuku Nedir?

Kamu hizmetlerinin sürekli ve düzen içinde gereği gibi yürütülmesi için kanunların, cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve yönetmeliklerin kamu çalışanlarına emrettiği ödevlerinin bütünüdür. Kamu çalışanların yurt içinde ve yurt dışında bu ödevlere uygun davranması gerekmektedir. İlgili düzenlemelerdeki ödev ve kurallara aykırı olan davranışlar disiplin suçlarını oluşturmakta ve bunun akabinde disiplin suçuna uygun disiplin cezaları uygulanmaktadır.

Disiplin hukuku genellikle devlet memurlarının uyması gereken kurallar bütünü olmakla birlikte yarı kamusal kurumlar, üniversiteler, cezaevleri dernekler ve özel şirketlerde disiplin hukukunu uygulayan kurumlardır.

Disiplin Suçları Ne Zaman Zaman Aşımına Uğrar

Disiplin suçlarında zamanaşımı;

Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zaman aşımına uğrar.

Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zaman aşımına uğrar.

Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl içinde disiplin cezası verilmemiş ise ceza verme yetkisi zaman aşımına uğrar.

Disiplin Cezalandırma İşlemine Karşı Açılabilecek Dava Türleri

Disiplin cezalandırma işlemine karşılık cezanın ne olduğuna bakılmaksızın idare mahkemesinde idari başvuru yolları tüketildikten sonra disiplin cezasının iptali davası açılabilmektedir.

Disiplin cezasının iptali davası disiplin cezasının tebliğinden itibaren 60 gün içinde açılmalıdır.

Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezasına karşılık yedi günlük süre içinde disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulması disiplin cezasına karşı Yüksek Disiplin Kuruluna yedi günlük süre içerinde itiraz edilebilmektedir.

Devlet memurluğundan çıkarma cezasına karşı herhangi bir itiraz yolu bulunmamakta kararın tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinden devlet memurluğundan çıkarma cezasının iptali davası açılmalıdır.

Disiplin Hukukuna Egemen Olan İlkeler Nelerdir?

Disiplin hukuku bakımından üç temel ilke öngörülmektedir. Bunlar;

• Kanunilik ilkesi,
• Savunma hakkı,
• Yargı yolu güvencesi

Olmak üzere sayılabilir. Sayılanlar dışında daha birçok disiplin hukuku ilkesi bulunmaktadır daha detaylı bilgi için makalelerimizi inceleyebilirsiniz.

Anayasanın 38. Maddesinde de belirtildiği gibi kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç olarak kabul etmediği bir fiilden dolayı cezalandırılamaz.

• Kanunilik ilkesi, ceza hukukunun en temel ilkelerinden biri olan bu ilke disiplin cezalarının da kanunla koyulması gereken cezalardır. Ancak kurumların yönetmelikleri bu cezalar öngörüldükten sonra nasıl uygulanacağıyla ilgili olabilmektedir.
• Savunma hakkı, disiplin cezası verilecek kişinin uygun bir şekilde kendini ifade etme, savunma hakkını ifade etmektedir.
• Yargı yolu güvencesi, idarenin tüm işlem ve eylemlerine karşı istisnalar saklı kalmak kaydıyla yargı yolu açık olmasının disiplin cezasına yansımasıdır.

Kamuda Disiplin Nedir?

Devlet memurlarının ve diğer Kamu çalışanlarının ilgili kanunların ve bağlı bulundukları kurumların iç yönetmeliklerine uygun şekilde davranmaları olarak açıklanmaktadır. Genel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenlenmiştir. Ayrıca bazı diğer devlet memurları için özel olarak düzenlenmiş disiplin kanunları da bulunmaktadır. Bunlardan biri de Polis, Jandarma ve Sahil Güvenlik personelleri hakkında olan 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanundur.

Disiplin Cezasına Etki Eden Nedenler Nelerdir?

Disiplin cezalarına etki eden nedenler ağırlaştırıcı nedenler ve hafifletici nedenler olarak iki ayrı başlıkta değerlendirilebilir.

Ağırlaştırıcı neden, tekerrürdür daha önce disiplin cezası almış olan ve özlük dosyasından bu suç silinmemişken yeniden aynı disiplin suçunu işleyen kişiye bir derece ağır disiplin cezası verilir.

Hafifletici neden ise, iyi hal durumudur. Daha önceki çalışmalarında başarı gösterip ödül veya başarı belgesi alan memurlar için bir derece daha hafif disiplin cezası uygulanabilmektedir.

Dikkat edileceği üzere ağırlaştırıcı nedenin uygulanmasında takdir yetkisi bulunmazken hafifletici nedenin uygulanması disiplin amirinin veya kurulunun takdirine bırakılmıştır.

DMK m125

“Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların özlük dosyasından silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır. Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen disiplin cezalarının üçüncü uygulamasından bir derece ağır ceza verilir.

Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve ödül veya başarı belgesi alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir.”

Sonuç

Disiplin soruşturmaları etkili bir şekilde takip edilmesi gereken kısıtlı sürenin sonunda idare tarafından uygulanan ceza niteliğinde yaptırımlardır. Büromuz yalnızca disiplin cezası aldıktan sonraki süreçte değil aynı zamanda disiplin soruşturmanız sırasında da disiplin hukuku alanında uzman ve tecrübeli avukatları ile her zaman disiplin soruşturması sürecini ilk başından beri etkili bir biçimde takip edebilirsiniz.

Unutmayın ki disiplin soruşturması hakkınızda disiplin soruşturmasının açıldığı bildirildiği andan itibaren her an önemle ve titizlikle takip edilmesi gerekir.

Sık Sorulan Sorular