Derneğin Organları – Yönetim & Denetim Kurulu
Derneğin organları zorunlu organlar ve seçimlik organlar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Derneğin zorunlu organlarını da yönetim kurulu, denetim kurulu ve genel kurul olarak 3 gruba ayırmamız mümkündür.
Derneğin Yönetim Kurulu
Derneğin yürütme organını oluşturur. En az 5 asıl 5 yedek üyeden oluşur ve bu üyeler genel kurul tarafından seçilir. Yönetim kuruluna seçilebilmek için dernek üyesi olmak şarttır. Yönetim kurulu oluşturulmaması derneği sona erdiren bir sebeptir.
Yönetim kurulu, beş asıl ve beş yedek üyeden az olmamak üzere dernek tüzüğünde belirtilen sayıda üyeden oluşur.
Yönetim kurulu üye sayısı, boşalmalar sebebiyle üye tamsayısının yarısının altına düşerse; genel kurul, kalan yönetim kurulu üyeleri veya denetim kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrı yapılmazsa, üyelerden birinin istemi üzerine, sulh hâkimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Yönetim Kurulunun Yetki ve Görevleri
Yönetim kurulu, dernek adına gereken hukuki işlemleri gerçekleştirir. Yönetim kurulunun açıkladığı irade derneğin iradesi sayılır. Yönetim kurulu temsil görevini dernek üyelerinden birine veya 3. bir şahsa verebilir. Bu anlamda dernek başkanı yetkilidir.
Yönetim kurulu, derneğin yürütme ve temsil organıdır; bu görevini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirir.
Temsil görevi, yönetim kurulunca, üyelerden birine veya bir üçüncü kişiye verilebilir.
Yönetim Kurulunun Toplanması ve Karar Alması:
Yönetim kurulunun aldığı kararlara itiraz etmek mümkündür. İtiraz önce genel kurula yapılır. Eğer ki genel kurul, yönetim kararını değiştirmez veya iptal etmezse mahkemeye başvurulabilir.
Medeni Kanun’un 83. maddesinin 3. fıkrasına göre genel kurula itiraz yapılmadan iptal davası açılması mümkün değildir.
Yönetim Kurulunun Sorumluluğu:
Yönetim kurulu ile dernek arasında vekalet ilişkisi bulunmaktadır. Bu sebeple yönetim kurulu üyelerinden özen göstermeleri beklenir. Aksi taktirde derneğe karşı sorumlu olurlar.
Sorumluluğa uygulanacak hüküm üyelerin ücret alıp almamasına göre belirlenir. Üyelerin aleyhine açılacak bir davada Türk Borçlar Kanunun 146. Maddesi uygulanır.
Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir
Derneğin Denetim Kurulu
Derneğin zorunlu organlarından biridir. 3 asıl ve 3 yedekten az olmamak şartıyla dernek tüzüğünde belirtilen sayıda üyeden oluşur. Bu üyeler genel kurul tarafından seçilir. Bu hususlar Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenmiştir.
Derneğin zorunlu organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur.
Genel kurul, üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir; dernek organlarını seçer ve derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür.
Denetim kurulu, üç asıl ve üç yedek üyeden az olmamak üzere dernek tüzüğünde belirtilen sayıda üyeden oluşur.
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Denetim kurulunun görevi derneğin iç denetimini gerçekleştirmektir. Bu denetimi dernek tüzüğündeki usullere göre yapar. Denetimden sonra bir rapor hazırlar. Hazırladığı bu raporu yönetim kuruluna ve genel kurula sunar.
Denetim kurulu eğer gerek görürse genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilir. Bu durumda çağrıyı yönetim kurulu yapar. Yönetim kurulu üye tam sayısının yarıya düşmesi durumunda denetim kurulu da genel kurulu toplantıya çağırabilir. Bu hususlarla alakalı ilgili maddeler aşağıda verilmiştir.
Denetim kurulu, denetleme görevini, dernek tüzüğünde belirtilen esas ve usullere göre yapar; denetleme sonuçlarını bir raporla yönetim kuruluna ve genel kurula sunar.
Genel kurul, yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hâllerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı başvurusu üzerine, yönetim kurulunca olağanüstü toplantıya çağrılır.
Yönetim kurulu üye sayısı, boşalmalar sebebiyle üye tamsayısının yarısının altına düşerse; genel kurul, kalan yönetim kurulu üyeleri veya denetim kurulu tarafından bir ay içinde toplantıya çağrılır. Çağrı yapılmazsa, üyelerden birinin istemi üzerine, sulh hâkimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Derneğin Seçimlik Organları
Türk Medeni Kanunu’nda dernek tüzüğünde isteğe bağlı organlar oluşturulması mümkündür. Bu husus 72. maddede düzenlenmiştir.
Derneğin zorunlu organları, genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kuruludur.
Dernekler zorunlu organları dışında başka organlar da oluşturabilirler. Ancak, bu organlara zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları devredilemez.
Onur kurulu ve disiplin kurulunu bu tip organlara örnek olarak vermemiz mümkündür. Bu organlar dernek tüzüğünde gösterilse bile derneğin fiil ehliyeti kazanması için zorunlu değildir. Bu organlar oluşturulmasa bile zorunlu organların varlığı durumunda dernek fiil ehliyetini kazanır. Bu tip organlara genel kurul ve denetleme kurumunun yetkilerini devredebilmek söz konusu değildir.
Ekin Hukuk Bürosu olarak alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Duygu Maide KARATAŞ & Av. Ahmet EKİN
