Deniz İş Hukuku Nedir?
Deniz iş hukuku, denizlerdeki işçi ve işveren arasındaki ilişkileri düzenlemektedir.
İş hukuku kapsamında olan ilişkilerin belirlenmesinde çalışan ve çalıştıran arasındaki hukuki ilişki önemlidir. Deniz iş hukukunda bu ilişki gemi adamı ile gemi sahibi veya işleten arasında deniz taşıma işinden kaynaklanmaktadır. Deniz iş hukuku, işverenler ile onlara bağımlı olarak çalışanlar arasından kurulmuş olan iş ilişkilerine uygulanan kurallardır.
Deniz işi, fazlaca özellikleri ve kendine özgü yanları olan, tehlike alanı yüksek olan ve bu özellikleri sebebiyle de hukuk kurallarında zorluklar yaratan bir alandır. Denizde çalışmak farklı ihtiyaç ve özelliklere sahiptir. Denizin riskleri ve tehlikeleri, denizde çalışmanın Kara İş Hukukundan farklı kurallara tabi olmasını ve birçok ülkede de farklı iş kanunlarının çıkarılmasını sebebiyet vermiştir.
Gemide çalışmak birçok şeyden mahrumiyet gerektiren bir meslektir. Gemi adamları yalnızca çalışma saatlerini değil, dinlenme ve barınma sürelerini de gemide geçirmek zorundadırlar. Bu durum denizde çalışan işçileri karada çalışan işçilerden daha fazla korunması gerektiğinin bir göstergesi olmaktadır. Çünkü denizde ağır ve tehlikeli şartlarda çalışan ve belirli mesleki risklerle sık sık karşılaşan gemi adamları öncelikle ücretlerin ödenmemesi olmak üzere sözleşme şartlarına uyulmaması, yetersiz gıda verilmesi, kötü çalışma şartlarına maruz kalmaları ve yabancı limanlarda terk edilmeleri gibi birçok konuda korumasız ve istismara açık şekilde çalıştırılmakta ve bu sebeplerle de özel birtakım kuralların konmasına gerek duyulmaktadır.
Gemi adamları iş sözleşmesi ile çalışmaktadırlar. Fakat buradaki fark iş ilişkisi ve diğer karadaki işçilere göre farklı bir ortam olan gemi ve denizde devam etmektedir.
Deniz İş Hukukunun Temel Unsurları Nelerdir?
Deniz iş hukukunun temel unsurları aşağıda sayılmıştır:
Deniz İşletmeleri ve İşverenler
Deniz iş hukuku, gemi sahipleri, deniz taşımacılığı işletmeleri ve diğer denizcilik şirketleri gibi işverenleri kapsar. Bu işletmeler, çalışanlarına uygun koşullarda iş sağlamak ve güvenli bir çalışma ortamı sunmakla yükümlüdür.
İşçi Hakları
Deniz iş hukuku, denizcilik sektöründe çalışanların haklarını korur. Bu haklar, çalışma saatleri, ücretler, tatil süreleri, emeklilik ve sağlık sigortası gibi konuları içerir. İşçilerin sağlığı ve güvenliği de bu hukuk alanının önemli bir parçasıdır.
Denizcilik Güvenliği
Denizcilik sektörü, çeşitli risklerle karşı karşıyadır. Deniz iş hukuku, gemi güvenliği, deniz kazalarının önlenmesi ve mürettebatın eğitimi gibi konuları düzenler. Bu hem gemilerin hem de denizcilik işçilerinin güvenliğini sağlamak için önemlidir.
Çevresel Sürdürülebilirlik
Deniz iş hukuku, denizcilik sektörünün çevresel etkilerini kontrol etmeyi amaçlar. Denizlerdeki çevresel koruma, gemilerin atık yönetimi, deniz kirliliği ve doğal yaşamı koruma gibi konuları içerir.
Deniz Korsanlığı ve Güvenlik
Deniz iş hukuku aynı zamanda denizcilik sektörünün güvenliğini ve deniz korsanlığına karşı önlemleri ele alır. Gemilerin ve mürettebatın güvenliği, bu konuların merkezinde yer alır.
Deniz iş hukuku, ulusal ve uluslararası düzeyde bir dizi düzenleme ve sözleşme ile şekillenir. İşverenler ve çalışanlar, bu düzenlemelere uygun olarak hareket etmekle yükümlüdürler. Ayrıca, deniz iş hukuku, denizcilik sektörünün büyümesi ve değişen ihtiyaçlarına göre sürekli olarak güncellenmektedir.
Deniz iş hukuku, denizcilik sektörünün önemli bir parçası olarak, hem işverenlerin hem de çalışanların haklarını korumayı ve sektörün güvenliğini sağlamayı amaçlar. Bu, denizcilik endüstrisinde adil ve sürdürülebilir iş ilişkilerinin oluşturulmasına yardımcı olur.
Ekin Hukuk Bürosu olarak alanında uzman avukat kadromuzla dava ve işlemlerinizi takip edebilmemiz için bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Av. Ahmet EKİN & Şevval Asude DOĞAN
