Alacaklılar Toplantısı ve Konkordatonun Kabulü
Alacaklılar toplantısına konkordato komiseri başkanlık eder. Ve alacaklılara borçlunun durumu hakkında rapor verir. (İİK m.302/1)
Madde 302- Komiser alacaklılar toplantısına başkanlık eder ve borçlunun durumu hakkında bir rapor verir.
Borçlu gerekli açıklamaları yapmak üzere toplantıda hazır bulunmaya mecburdur.(İİK m.302/2)
Konkordato projesinin hazırlanması, konkordato komiserinin ilgili yerlerde yapacağı yeni bir ilanla alacaklıları konkordato projesini konuşmak için toplantıya davet eder. Konkordato komiseri icra ve iflas kanunu m.288’edeki usule göre bir ilanla alacaklıları konkordato projesini görüşmek üzere toplantıya çağırır. Bu ilan ile toplantı günü arasında en az 15 günlük süre olmalıdır.
Kabul İçin Gerekli Çoğunluk:
Konkordato projesi;
- Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya
- Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini, aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır.
Oylamada sadece konkordato projesinden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. 206’ncı maddenin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacakların alacaklıları ve borçlunun eşi ve çocuğu ile kendisinin ve evlilik bağı ortadan kalkmış olsa dahi eşinin anası, babası ve kardeşi alacak ve alacaklı çoğunluğunun hesabında dikkate alınmaz.
KABUL İÇİN GEREKEN ÇOĞUNLUK
(İİK 302): Konkordato projesi; a) Kaydedilmiş olan alacaklıların ve alacakların yarısını veya b) Kaydedilmiş olan alacaklıların dörtte birini ve alacakların üçte ikisini, aşan bir çoğunluk tarafından imza edilmiş ise kabul edilmiş sayılır. Oylamada sadece konkordato projesinden etkilenen alacaklılar oy kullanabilir. 206 ncı maddenin birinci sırasında yazılı imtiyazlı alacakların alacaklıları ve borçlunun eşi ve çocuğu ile kendisinin ve evlilik bağı ortadan kalkmış olsa dahi eşinin anası, babası ve kardeşi alacak ve alacaklı çoğunluğunun hesabında dikkate alınmaz.
Konkordato projesinin müzakereleri sonucunda oluşturulan konkordato tutanağı, kabul ve ret oylarını içerecek şekilde imzalanır. Toplantının bitimini takip eden yedi gün içinde gerçekleşen iltihaklar da kabul olunur. (İİK m.302/7)
Komiser, iltihak süresinin bitmesinden itibaren en geç yedi gün içinde konkordatoya ilişkin bütün belgeleri, konkordato projesinin kabul edilip edilmediğine ve tasdikinin uygun olup olmadığına dair gerekçeli raporunu mahkemeye sunar.
Rehinli Alacaklılarla Müzakere Koşulları Ve Yapılandırma
Rehinle temin edilmiş olan alacaklar, 298 inci madde uyarınca takdir edilen kıymet sonucunda teminatsız kaldıkları kısım için hesaba katılırlar. Çekişmeli veya geciktirici koşula bağlı yahut belirli olmayan bir vadeye tabi alacakların hesaba katılıp katılmamasına ve ne oranda katılacağına mahkeme karar verir.
Konkordatonun Mahkemede İncelenmesi:
Konkordato teklifi icra mahkemesince incelenirken ilk olarak borçlunun alacaklılarına zarar verme kastıyla hareket edip etmediği, konkordatonun başarılı olma ihtimali ve teklif olunan paranın, borçlunun mevcut malvarlığı ile orantılı olup olmadığı hususları üzerinde durulur. Komiserin gerekçeli raporunu ve dosyayı tevdi alan mahkeme, konkordato hakkında karar vermek üzere yargılamaya başlar. Mahkeme, komiseri dinledikten sonra kısa bir zamanda ve her hâlde kesin mühlet içinde kararını vermek zorundadır. Karar vermek için tayin olunan duruşma günü, 288 inci madde uyarınca ilân edilir. İtiraz edenlerin, itiraz sebeplerini duruşma gününden en az üç gün önce yazılı olarak bildirmek kaydıyla duruşmada hazır bulunabilecekleri de ilâna yazılır. Konkordato hakkında yapılan yargılamada kesin mühlet içinde bir karar verilemeyeceği anlaşılırsa; mahkeme, gerekli görürse komiserden gerekçeli bir rapor da alarak, karar verilinceye kadar mühlet hükümlerinin devamına karar verebilir. Bu süre altı aydan fazla olamaz. (İİK madde 304)
Konkordatonun Tasdiki:
Koşulları:
Konkordatonun onaylanmasının koşulları İcra ve İflas Kanunu madde 305’te düzenlenmiştir.
Buna göre; “302 nci madde uyarınca yapılan toplantıda ve iltihak süresi içinde verilen oylarla kabul edilen konkordato projesinin tasdiki aşağıdaki şartların gerçekleşmesine bağlıdır:
- Adi konkordatoda teklif edilen tutarın, borçlunun iflâsı hâlinde alacaklıların eline geçebilecek muhtemel miktardan fazla olacağının anlaşılması; malvarlığının terki suretiyle konkordatoda paraya çevirme hâlinde elde edilen hasılat veya üçüncü kişi tarafından teklif edilen tutarın iflâs yoluyla tasfiye hâlinde elde edilebilecek bedelden fazla olacağının anlaşılması.
- Teklif edilen tutarın borçlunun kaynakları ile orantılı olması (bu kapsamda mahkeme, borçlunun beklenen haklarının dikkate alınıp alınmayacağını ve alınacaksa ne oranda dikkate alınacağını da takdir eder).
- Konkordato projesinin 302 nci maddede öngörülen çoğunlukla kabul edilmiş bulunması.”
- 206 ncı maddenin birinci sırasındaki imtiyazlı alacaklıların alacaklarının tam olarak ödenmesinin ve mühlet içinde komiserin izniyle akdedilmiş borçların ifasının, alacaklı bundan açıkça vazgeçmedikçe yeterli teminata bağlanmış olması (302 nci maddenin altıncı fıkrası kıyasen uygulanır).
- Konkordatonun tasdikinin gerektirdiği yargılama giderleri ile konkordatonun tasdiki durumunda alacaklılara ödenmesi kararlaştırılan para üzerinden alınması gereken harcın, tasdik kararından önce, borçlu tarafından mahkeme veznesine depo edilmiş olması
Sonucu:
Konkordatonun tasdiki kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtiği ve borçlunun borçlarını hangi takvim çerçevesinde ödeyeceği belirtilir. Kararda, tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilebilir. Bu takdirde kayyım, borçlunun işletmesinin durumu ve proje uyarınca borçlarını ödeme kabiliyetini muhafaza edip etmediği konusunda iki ayda bir tasdik kararını veren mahkemeye rapor verir. Tasdik kararı mahkemece, 288 inci madde uyarınca ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir.
İİK madde 306’ya göre konkordatonun tasdiki kararında alacaklıların hangi ölçüde alacaklarından vazgeçtiği ve borçlunun borçlarını hangi takvim çerçevesinde ödeyeceği belirtilir. Kararda, tasdik edilen konkordatonun yerine getirilmesini sağlamak için gerekli gözetim, yönetim ve tasfiye tedbirlerini almakla görevli bir kayyım tayin edilebilir. Bu takdirde kayyım, borçlunun işletmesinin durumu ve proje uyarınca borçlarını ödeme kabiliyetini muhafaza edip etmediği konusunda iki ayda bir tasdik kararını veren mahkemeye rapor verir; alacaklılar bu raporu inceleyebilirler.
Tasdik kararı mahkemece, 288 inci madde uyarınca ilân olunur ve ilgili yerlere bildirilir
Hüküm Ve Sonuçları:
- ALACAKLILARA ETKİSİ:
- TAKİPLERE ETKİSİ
- BORÇLUYA ETKİSİ
- REHİNLİ VE FİNANSAL KİRALAMA KONUSU MALLARA ETKİSİ
- ÇEKİŞMELİ ALACAKLAR HAKKINDA DAVALARA ETKİSİ
Konkordatonun Feshi:
Kısmi Fesih:
İcra ve iflas kanunu madde 308/e’de düzenlenmiştir. Maddeye göre kendisine karşı konkordato projesi uyarınca ifada bulunulmayan her alacaklı konkordato uyarınca kazanmış olduğu yeni hakları muhafaza etmekle birlikte konkordatoyu tasdik eden mahkemeye başvurarak kendisi hakkında konkordatoyu feshettirebilir. Fesih talebi üzerine verilecek hükmün tebliğinden itibaren on gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Bölge adliye mahkemesi kararına karşı tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir.
Tamamen Fesih:
İcra ve iflas kanunu madde 308/f’de düzenlenmiştir. Her alacaklı, kötü niyetle sakatlanmış konkordatonun feshini tasdik kararını vermiş olan mahkemeden isteyebilir. Konkordatonun tamamen feshi kararı kesinleştiğinde durum 288 inci madde uyarınca ilân edilir ve ilgili yerlere bildirilir. 308 inci madde hükmü bu hâlde de uygulanır. Tamamen feshedilebilmesi için gerekli koşullar şu şekildedir:
- Konkordato onaylanmış olmalıdır.
- Borçlunun kötü niyetli davranışları sonucu konkordatonun onaylanmış olması gerekmektedir.
- Alacaklıların borçlunun kötü niyetini konkordatonun onaylanmasından sonra öğrenmesi
- Süre koşuluna uyulması
- Konkordatonun feshinden önce alacaklı iflas etmedilir.
İflas İçi (İflastan Sonra) Konkordato:
Konkordatonun bu türünden ancak iflasa tabi olan ve hakkında iflas kararı verilmiş olan borçlu yararlanabilir. Borçlu müflis alacaklılara konkordato teklif eder. Bu teklif kabul ve tasdik edilirse borçlu hakkında verilen iflas kararının tüm hüküm ve sonuçları ortadan kalkar.
İcra ve İflas Kanununda iflas dışı adi konkordato ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. İflas içi konkordato hakkında iflas dışı konkordato hükümlerine yollama yapılmıştır. İİK madde 309’da düzenlenmiştir
Adi konkordatoda uygulanan:
- Alacaklılar toplantısı ve projenin kabulü için gerekli çoğunluğa (İİK m.303)
- Konkordatonun mahkemede incelenmesine (İİK m.304)
- Konkordatonun onaylanmasının koşullarına (İİK m.305)
- Konkordatonun onaylanması kararı, kapsamı ve ilanına (İİK m.306)
- Rehinli malların muhafaza ve satışı ile finansal kiralama konusu malların iadesinin ertelenmesine (İİK m.307)
- Yasa yollarına
- Konkordatoda harç, vergi istisnaları ve teşvik belgelerine (İİK m.308/g)
Yönelik hükümler iflas içi konkordatoda da uygulanır. (İİK m.309/2)
İflâsına hükmedilmiş olan bir borçlu konkordato talep ederse veya bu borçlunun alacaklılarından biri konkordato işlemlerinin başlatılmasını isterse, iflâs idaresi, görüşüyle beraber ikinci alacaklılar toplanmasında veya daha sonra müzakere edilmek üzere alacaklılara bu talebi bildirir. 302 ilâ 307 nci maddeler ile 308/a ilâ 308/g maddeleri burada da uygulanır. Komisere ait görevler iflâs idaresi tarafından yapılır. Konkordato talebinin alacaklılar tarafından kabul edildiği toplantının yapıldığı tarihten, konkordatonun mahkemece tasdik edildiği tarihe kadar geçen sürede müflisin mallarının paraya çevrilmesi durur. Bu süre altı ayı geçemez.
Konkordato hakkında verilen karar iflâs idaresine bildirilir. Konkordatonun tasdiki kararının kesinleşmesi üzerine iflâs idaresi iflâsa hükmeden mahkemeden iflâsın kaldırılmasını ister.
İflâstan sonra konkordato iflâs tasfiyesi içinde ancak bir defa istenebilir.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Mervenur ÖZKAN